ریشه تاریخی و تفاوت در فرآیند تولید
کلمه “فاستونی” از واژه “Worstead” گرفته شده که نام روستایی در نورفوک انگلستان است. در قرن چهاردهم میلادی، بافندگان ماهری از قاره اروپا به این روستا پناه آوردند و روشهای جدیدی برای تولید پارچههای پشمی با کیفیت بالا را معرفی کردند. پارچههای تولیدی در این روستا به دلیل کیفیت و ظرافتشان شهرت جهانی پیدا کردند و به نام همان روستا نامگذاری شدند.
تفاوت اصلی بین پارچه فاستونی و پشمی در فرآیند تولید و نوع الیاف مورد استفاده است:
ویژگیها: پارچههای پشمی معمولاً نرمتر، گرمتر و دارای بافت کرکیتر هستند.
فاستونی:
الیاف: از الیاف پشم بلند و مرغوب استفاده میشود که قبل از ریسندگی به دقت شانه زده میشوند تا الیاف کوتاه و ناخالصیها جدا شوند.
فرآیند تولید: فرآیند تولید فاستونی پیچیدهتر و زمانبرتر است. الیاف شانه زده به صورت رشتههای نازک و یکنواخت درآمده و سپس بافته میشوند. این فرآیند منجر به تولید پارچهای با بافت متراکم، صاف و مقاوم میشود.
ویژگیها: پارچههای فاستونی معمولاً دارای ظاهری صاف و براق، مقاومت بالا در برابر سایش و چروک و قابلیت حفظ شکل هستند.
پشمی:
الیاف: از انواع مختلف الیاف پشم، از جمله الیاف کوتاهتر و حتی الیاف بازیافتی استفاده میشود.
فرآیند تولید: فرآیند تولید پشم سادهتر است. الیاف پشم کمتر شانه و به صورت مستقیم به نخ تبدیل میشوند.
فرایند تهیه نخ
برای تهیه نخ پشمی ابتدا کلیه رشته های پشم که بایستی مرتب شوند در ماشین مخلوط کن یکنواخت کردن پشم ها از نظر طول قرار می گیرند. سپس پشم های یکنواخت شده به ماشین کاردینگ سپرده می شوند. و بالاخره پس از کاردینگ رشته تولیدی، به ماشین ریسندگی ماشین های نخ ریسی ویژه پشم تغذیه می شود. اما در روش تهیه نخهای فاستونی پس از آنکه پشم ها، شستشو و خشک شد، به وسیله کاردینگ اولیه تمیز گردیده، سپس بایستی شانه زنی شود، بعد از آن فتیله ها تحت کشش قرار گرفته، قطر آنها کم می گردد و نهایتا به نخ ریسی می روند. ریسندگی نخهای فاستونی ممکن است با بیست مرحله ماشین کاری سروکار داشته باشد در حالی که سایر روش های ریسندگی پشمی در سه یا چهار مرحله پروسه ریسندگی به اتمام می رسد.
درنهایت
بعد از ریسندگی، پارچههای پشمی و فاستونی مراحل تکمیل مختلفی را طی میکنند. گرچه باور بر اینست کیفیت پارچههای پشمی به تکمیل بستگی دارد و کیفیت فاستونی به بافت، اما در واقع کیفیت هر دو به نخ اولیه بستگی دارد. با این حال، مراحل تکمیل تأثیر زیادی بر ظاهر و احساس نهایی پارچه دارد. پارچههای پشمی معمولا نیاز به مراحل تکمیل بیشتری دارند تا نرم و راحت شوند، در حالی که پارچههای فاستونی تغییرات کمتری در ظاهر نهایی خود میدهند.
نکات مهم:
- قیمت: پارچههای فاستونی به دلیل کیفیت بالاتر و فرآیند تولید پیچیدهتر، معمولاً گرانتر از پارچههای پشمی هستند.
- مراقبت: هر دو نوع پارچه به مراقبت خاصی نیاز دارند. برای حفظ کیفیت پارچه، بهتر است از دستورالعملهای شستشو و نگهداری روی برچسب لباس پیروی کنید.
- ترکیبات مختلف: امروزه بسیاری از پارچهها ترکیبی از الیاف طبیعی و مصنوعی هستند. برخی از پارچههای پشمی ممکن است حاوی الیاف مصنوعی مانند پلی استر باشند تا مقاومت و دوام آنها افزایش یابد.
با شناخت تفاوت پارچه فاستونی و پشمی، میتوانید انتخاب آگاهانهتری داشته باشید و لباسی متناسب با سبک و فعالیت خود انتخاب کنید.
منبع : کتاب صنعت فاستونی